piątek, 17 sierpnia 2007

49. Pogoda

What´s the weather like today? - Jaka dziś pogoda?
Hvernig er veðrið í dag?
Lovely day today/It´s bad weather today - Urocza pogoda/Dziś jest brzydka pogoda.
Það er gott veður í dag/Það er vont veður í dag
It´s a great day today - Dziś jest dobry dzień.
Það er dásamlegur dagur í dag
The sun is shining today - Dziś świeci słońce.
Það er sólskin í dag
The sky is clear and blue - Niebo jest czyste i niebieskie.
Himinninn er heiður og blár
It is snowing today - Dziś pada śnieg.
Það er snjóar í dag
It´s cloudy today/It´s slightly cloudy today - Dziś jest pochmurnie/ Dzisiejsze chmury są przyjemne dla oka.
Það er skýjað í dag/Það er léttskýjað í dag
It´s windy weather today and cold - Dziś jest wietrznie i zimno.
Það er hvassviðri og kalt í dag
It is bitterly cold today - Dziś jest szczypiący mróz/przejmujące zimno.
Það er nístandi kuldi í dag
It´s minus three - Jest minus trzy stopnie.
Það er þriggja stiga frost
I am cold - Zimno mi.
Mér er kalt
Fortunately there is no rain - Na szczęście nie pada deszcz.
Sem betur fer er eingin rigning
It is dry for the most part - W przeważającej części jest sucho.
Það er þurrt að mestu
Will it be snowing tomorrow? - Czy jutro będzie padać śnieg?
Snjóar á morgun?
Will it be cloudy tomorrow? - Czy jutro będzie pochmurnie?
Verður skýjað á morgun?
Will it be cold tomorrow? - Czy jutro będzie zimno?
Verður kalt á morgun?
Will it be raining tomorrow? - Czy jutro będzie padać deszcz?
Verður rigning á morgun?
Will it be hot tomorrow? - Czy jutro będzie gorąco?
Verður heitt á morgun?
Will it be sunny tomorrow? - Czy jutro będzie słonecznie?
Verður sólskin á morgun?
Will it be windy tomorrow? - Czy jutro będzie wietrznie?
Verður hvasst á morgun?
The forecast is for snow tommorrow - Na jutro zapowiadają śnieg.
Það er spáð snjókomu á morgun
There will be overnight frost in many places - W nocy w wielu miejscach będą przymrozki.
Það verður víða næturfrost
Northerly direction/Easterly direction (wind) - Północny/Wschodni (wiatr)
Norðlæg átt/Austlæg átt
Westerly direction/Southerly direction (wind) - Zachodni/Południowy (wiatr)
Vestlæg átt/Suðlæg átt
Increasing southwesterly winds and clouding over - Progresywne południowo-zachodnie wiatry i chmur będzie przybywać.
Það er vaxandi suðvestanátt og þykknar upp
The weather was good and it was warm outside - Pogoda była dobra i na zewnątrz było ciepło.
Veðrið var hlýtt og gott
It is brightening/It´s clearing up - Rozjaśnia się/Niebo robi się czystsze.
Það birtir/Það léttir til
Getting warmer/Getting colder - Robi się cieplej/Robi się zimniej.
Hlýnandi/Kólnandi
Warmest in the southern most part - Cieplej w południowej części.
Það er hlýjast syðst á landinu
Occasional clouds - Sporadycznie pojawiające się chmury.
Það er skýjað með köflum
Snowfall or snowstorm - Opady śniegu lub śnieżyca.
Snjókoma eða él
The weather in Iceland is very changeable - Pogoda na Islanii jest bardzo zmienna.
Veðrið á Íslandi er mjög breytilegt
Warning, expect a storm late tonight - Uwaga, spodziewane burze późnym wieczorem.
Viðvörun, búist er við stormi seint í nótt
Next forecast is expected ... Kolejna prognoza zapowiada...
Næsta spá er vætanleg...

48. Odmiana rzeczowników - jak rozpoznać RODZAJ

Języki angielski i islandzki dzielą wspólną genezę z Germańskimi językami, jednak różnica pomiędzy nimi jest ogromna. Pod wpływem normandzkiego francuskiego - angielski porzucił prawie wszystkie deklinacje. Islandzki jest więc jego przeciwieństwem.

Przez fleksyjne zakończenia islandzki jest językiem bardzo elastycznym. Pozwalają one bowiem rozróżnić w jakim przypadku pojawia się wyraz w zdaniu. Zmieniają także wymowę wyrazu. Nawet najmniejsze różnice w końcówkach fleksyjnych muszą być wyraźne, choćby nawet ta sylaba nie posiada akcentu.

Europejskie języki, wliczając w to angielski, posiadają pojęcie gramatycznego rodzaju. Język angielski jest jedyny i inny od reszty w tym, że rodzaj dobierany jest logicznie: mężczyzna i samiec są rodzaju męskiego, kobieta i samica są rodzaju żeńskiego, przedmioty martwe - nijakiego.
Jak większość języków europejskich islandzki przydziela rodzaj nie ze względu na biologiczny rodzaj, ale raczej "losowo". W islandzkim są trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Niepodobnie do niemieckiego, w islandzkim można ustalić rodzaj danego przedmiotu dzięki jego mianownikowi w liczbie pojedynczej. I w przeciwieństwie do np. hiszpańskiego ta odmiana jest o wiele trudniejsza.

Oto najczęstrze końcówki rzeczowników w danych rodzajach:

MĘSKI

Wyłącznie męskie:
-aður
-uður
-ingur
-ungur
-undur
-dómur
-leikur
-háttur
-skapur
-all
-ill
-ull
-ann
-inn
-ingi
-ungi
-ji

Wyłącznie męskie, z małymi wyjątkami:
-ar (sumar, n. - lato)
-ir (móðir - matka, dóttir - córka, systir - siostra, = wszystkie żeńskie)
-ari (altari, n. - ołtarz)

Najczęściej, normalnie:
-ur
-andi

ŻEŃSKI

Wyłącznie żeński:
-ing
-úð
-un
-an
-yn
-und
-urð
-semd
-ja
-ynja
-sla
-átta
-usta
-ka
-ska
-eskja
-fraeði

Najczęściej, normalnie:
-a

NIJAKI

Wyłącznie nijaki:
-al
-að
-ald
-an
-ang
-arn
-in
-erni
-elsi
-indi
-gin
-orð

piątek, 10 sierpnia 2007

47. Kolęda - Cicha noc

HLJÓÐA NÓTT

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Hvílir barn vært og rótt.
Betlehemsstjarnan með blikinu, skær,
boðar um jörðina tíðindin kær
.:,: Mikil er himinsins náð.:,:

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Heimi í sefur drótt.
Víða þó hirðarnir völlunum á
vaka í myrkrinu fé sínu hjá
;:,: beðið er sólar og dags. :,:

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Himnesk skín ljósagnótt.
Engillinn fagur með orðin svo hlý
ávarpar mennina rökkrinu í
::,: Lausnarinn fæddur nú er! :,:

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Hjarðmenn burt fara skjótt.
Blíðasti drengur með blessun og frið
brosir í jötunni gestunum við
,:,: helgandi fjárhúsið lágt. :,:

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Hjörtu glöð bærast ótt.
Vitringar, komnir um víð ustu lönd,
vegmóðir leggja í frelsarans hönd
:,: reykelsi, myrru og gull. :,:

Hljóða nótt, heilaga nótt.
Háleit orð spyrjast fljótt.
Krjúpa í lotningu kotið og höll.
Konungi alheimsins fagnar þjóð öll
.:,: Guði sé vegsemd og dýrð! :,: