czwartek, 26 lipca 2007
46. Bjork - 4
Þú veist af allri hlýjunni
þú finnur allan hitan
þú veist að ég elska þig
þú veist ég verð að fara
Ég fer og veiði í matinn
kem aftur hlaðin gjöfum
með bér og fjaðrir og perlur
og litla effelturna
Ég kem og kyssi og kyssi
og kyss'og nudda hálsin
og þegar og þegar ég kem
og þegar og þegar
Þú veist að ég þarnfast þín
þú veist að ég er þín
Ho-oh-oh oh, þú...
a-að ég elska þig
þú veist að ég er þín
Ho-oh, wooh-oh oh
þegar hann kemur
Oh-mey-oh-mey-oh
A-að ég elska þig
ATLANTYCKI
Ty znasz całą serdeczność
Ty czujesz całe ciepło
Ty wiesz że cię kocham
Ty wiesz, że ja muszę iść
Idę i poluję na jedzenie
I wracam obwieszona mięsem
Z jagodami i piórami i perłami
I małymi wieżami Eiffel'a
Wracam i całuję, i całuję
Całuję i ocieram się o szyję
I gdy, i gdy wracam
i gdy, i gdy...
Ty wiesz, że cię potrzebuję
Ty wiesz, że jestem twoja
ho-oh-oh oh, ty...
ż-że ciebie kocham
Ty wiesz, że jestem twoja
ho-oh, wooh-oh oh
Gdy on powraca
oh-mey-oh-mey-oh
ż-że ciebie kocham
45. Bjork - 3
Bærinn minn
bærinn minn og þinn
sefur sæll í kyrrð
fellur mjöll
hljótt í húmi á jörð
grasið mitt
grasið mitt og þitt
geymir mold til vors
Hjúfrar lind
leynt við brekkurót
vakir eins og við
lífi trútt
kyrrlátt kalda vermsl
augum djúps
útí himinfyrrð
starir stillt um nótt
Langt í burt
vakir veröld stór
grimmum töfrum tryllt
eirðarlaus
óttast nótt og dag
augu þín
óttalaus og hrein
brosa við mér björt
Vonin mín
blessað brosið þitt
vekur ljóð úr værð
hvílist jörð
hljóð í örmum snæs
liljuhvít
lokar augum blám
litla stúlkan mín
CZUWANIE
moja farma
moja i twoja farma
śpi szczęśliwie w spokoju
pada śnieg
milczenie w mroku na ziemii
moja trawa
moja i twoja trawa
spoczywa w ziemii do wiosny
zagnieżdżająca wiosna
schowana u podnóża pagórka
obudzi się szybciej
gdy mocniej wierzymy w życie
cicha mroźna wiosna
oko odchłani
na firmamencie
cicho gapi się w noc
daleko
budzi się cudowny świat
szalony w posępnym zachwycie
hałaśliwy
pełen bojaźni dnia i nocy
twoje oczy
nieustraszone i pogodne
świecą na mnie uśmiechem
moja nadzieja
twój błogosławiony uśmiech
nagle wyrwany ze snu
ziemia odpczywa
chicho w ramionach śniegu
lilia biała
zamyka swoje niebieskie oczy
moja mała dziewczynko
44. Bjork - 2
Hafandi eyrað í vasanum
hafandi augun í skónum
ástarbréf í maganum
vönd af kossum í munninum
Kyrr!
Hafandi haf af girnd
hafandi loðna löngun um mjaðmirnar
hafandi sjón sem að sér þegar það er slökkt
og gott bil milli fótanna
Kyrr!
BYT
mieć ucho w kieszeni
mieć oko w bucie
listy miłosne w żołądku
bukiet pocałunków w buzi
Spokój!
mieć ocean pożądań
mieć owłosione pragnienie dookoła bioder
mieć oczy widzące w ciemności
i za dużą przestrzeń między nogami
Spokój!
43. Bjork - 1
Augun mín og augun þín
ó þá fögru steina
mitt var þitt og þitt var mitt
þú veist hvað ég meina
Langt er síðan sá ég hann
sannlega fríður var hann
allt sem prýða má einn mann
mest af lýðum bar hann
þig ég trega manna mest
mædda af tára flóði
ó að við hefðum aldrei sést
elsku vinurinn góði
PIEŚNI RÓŻY Z VATNSENDA
moje oczy i twoje oczy
oh, te piękne kamyki
moje były twoimi, a twoje - moimi
ty wiesz co mam na myśli...
od kiedy go zobaczyłam
prawdziwie był uczciwy
to wszystko może ozdabiać człowieka
wielu ludzi nosiło go na swoich rękach
ty - ja dla wielu ze wszystkich
dostatni w powódź łez
oh, nigdy nie widziałam cię -
drogi, kochany przyjacielu
środa, 25 lipca 2007
42. Jónas Hallgrímsson - 1
Hví svo þrúðgu þú
þokuhlassi
súldanorn
um sveitir ekur?
Þér man eg offra
til árbóta
kú og konu
og kristindómi.
The Farmer in Wet Weather
Goddess of drizzle,
driving your big
cartloads of mist
across my fields!
Send me some sun
and I'll sacrifice
my cow --- my wife ---
my Christianity.
Farmer w Deszczowej Pogodzie
Boginii drobnego deszczu,
poprowadź twoją wielką
furę mgły
przez moje pola!
Wyślij mi trochę słońca
a ja ofiaruję Ci
moją krowę, moją żonę
moje chrześcijaństwo.
41. Warzywa
gulrót (f) - marchew
hvitlaukur (m) - czosnek
kartafla (f) - ziemniak
rófa (f) - rzepa
sveppur (m) - muchomor
baun (f) - fasola
hrísgrjón (n) - ryż
kál (n) - kapusta
laukur (m) - cebula
salat (n) - sałata
40. Mięsa i ryby
egg (n) - jajko
humar (m) - homar
hvalkjöt (n) - wieloryb
nautakjöt (n) - wołowina
skinka (f) - szynka
steik (n) - stek
ýsa (f) - łupacz
kjúklingur (m) - kurczak
lambakjöt (n) - baranina
lax (m) - łosoś
pylsa (f) - hot dog
rækjá (f) - krewetka
síld (f) - śledź
svínakjöt (n) - wieprzowina
þorskur (m) - dorsz
39. Napoje
kók (n) - cola
te (n) - herbata
vín (n) - wino
rauðvín (n) - czerwone wino
hvítvín (n) - białe wino
bjór (m) - piwo
kaffi (n) - kawa
mjólk (f) - mleko
vatn (n) - woda
öl (n) - piwo (angielskie, jasne?)
38. Posiłki
Hvað má bjóða þér að drekka?
Do you have peppermint tea? - Czy masz miętową herbatę?
Hefurðu píparmintu te?
If I drink too much coffee I cannot sleep - Gdy wypiję za dużo kawy nie mogę spać.
Ef ég drekk of mikið kaffi, þá ég get ekki sofnað
(More tea/coffee ?)...just a little - (Dolać kawy/herbaty?) ... tylko odrobinkę
...bara tíu dropa
I always drink coffee in the mornings - Zawsze piję kawę rano
Ég drekk alltaf kaffi á morgnana
Will you please pass me the coffee - Podaj mi kawę, proszę
Viltu gera svo vel að rétta mér kaffið
Will you please pass me a cup - Podaj mi filiżankę, proszę
Viltu gera svo vel að rétta mér bolla
Could I please take a look at the menu? - Czy mogę zajrzeć do menu?
Gæti ég vinsamlegast líta á matseðilinn?
No starter for me - Dla mnie bez zakąski
Einginn forréttur fyrir mig
The soup is delicious - Zupa jest pyszna
Súpan er ljúffeng
This is too salty - To jest zbyt słone
Þetta er of saltur
I don´t eat meat - Nie jem mięsa
Ég borða ekki kjöt
Enjoy your meal - Smacznego
Verði þér/ykkur að góður
May I have (get) a fork, spoon and knife? - Mogę dostać widelec, łyżkę i nóż?
Má ég fengið gaffal, skeið og hnif?
What kind of soft drink and pizza do you like? - Jaką pizzę i bezalkoholowy napój lubisz?
Hvers konar gos og pizza finst þér góð?
We took turns cooking
Við skiptumst á um að elda
Did you have dinner together? - Czy zjemy razem obiad?
Borðuðu þið saman kvöldmat?
How often do you buy Brennivín? - Jak często kupujesz Brennivin?
Hvað kaupir þú oft brennivín?
This is healthy food - To jest zdrowe jedzienie
Þetta er hollur matur
37. Zakupy
Get ég aðstoðað þig?/Get ég hjálpað þér?
What can I do for you? - Co mogę dla ciebie zrobić?
Hvað get ég gert fyrir þig?
What do you want? - Co podać? (dosł. Czego chcesz?)
Hvað ætlar þú að fá?
Anything more?/ Anything else? - Coś jeszcze?
Eitthvað fleira?/Nokkuð fleira?
No, that´s it - Nie, to tyle (dosł. Nie, to to)
Nei, það er komið
That´s all - To wszystko.
Þetta er allt
Do you want a bag? - Czy chcesz reklamówkę?
Viltu poka?
What shall I buy? - Co mam kupić?
Hvað á ég að kaupa?
What is this? - Co to jest?
Hvað er þetta?
How much for that? - Ile to kosztuje?
Hvað kostar þetta?
How much does it cost per kilo? - Ile kosztuje kilogram?
Hvað kostar kílóið?
I would like some fish - Chciałbym trochę ryby.
Ég ætla að fá fisk
I would like to get one haddock fillet - Chciałbym dostać jeden filet z łupacza.
Ég ætla að fá eitt ýsu flak
I would like to get two haddock fillets - Chciałbym dostać dwa filety z łupacza.
Ég ætla að fá tvö ýsu flök
I would like two fillets of new or salt herring - Chciałbym dostać dwa filety nowych albo solonych śledzi.
Ég ætla að fá tvö flök af nýrri eða saltaðri síld
I would like one hundred gramms of shrimp - Chciałbym sto gramów krewetek.
Ég ætla að fá eitt hundrað grömm af rækur
I would like a half kilo of... - Chciałbym pół kilo...
Ég ætla að fá hálft kíló af...
I would like this piece here - Chciałbym tą część tutaj
Ég ætla að fá þetta stykki þarna
Can I pay by credit card? - Mogę zapłacić kartą kredytową?
Má ég borga með greiðslukorti?
I want to pay this bill
Ég vil borga þennan reikning
Where is the shop? - Gdzie jest sklep?
Hvar er búðin?
I´d like to buy - Chciałbym kupić
Mig langar að kaupa
Can I have a one can of ... - Czy dostanę jedną puszkę...
Get ég fengið eina dós af ...
Buy bread and milk - Kup chleb i mleko
Kauptu brauð og mjólk
Half a kilo of apples- Pół kilo jabłek
Hálft kíló af epplum
35. Przedstawienie się
og hef ađ lćrđ íslensku fyrir kannski 2 ára í saman.
Hello! my name is Sam and i live in Toronto, Ontario
and have studiedIcelandic for maybe 2 years all together.
Cześć! Nazywam się Sam i mieszkam w Toronto, Ontario
i uczę się islandzkiego od może 2 lat w całości.
34. Mówisz po islandzku?
XAVIER : Ég er að læra íslensku.
BETTINA: Ég er líka að læra íslensku!
BETTINA: Mówisz po islandzku?
XAVIER: Uczę się islandzkiego.
BETTINA: Lubię uczyć się islandzkiego!
Nie rozumiem - Ég skil ekki.
Nie wiem - Ég veit ekki.
Jak powiesz to po islandzku? - Hvernig segir þú þetta á [íslensku]?
Czy mówisz po... - Talar þú ...
Angielsku - Ensku
Francusku - Frönsku
Niemiecku - þýsku
Hiszpańsku - Spænsku
Chińsku - Kínversku
Tak, ale tylko się uczę - Já, en ég er bara að læra.
Trochę - Svolítið.
Nie, mówię tylko po angielsku - Nie, ég tala bara ensku.
Co to jest? To jest... - Hvað er þetta? Þetta er...
33. Jak się nazywasz?
XAVIER: Ég heiti Xavier.
BETTINA: Cześć! Nazywam się Bettina. Jak ty masz na imię?
XAVIER: Mam na imię Xavier.
Ég heiti... - Nazywam się...
Ert þú kona eða karl? - Jesteś kobietą czy mężczyzną?
Nafn - imię, nazwa
Halló - Cześć
Hæ - Hej
Hvað heitir þú?
Ég heiti Xavier.
Hann heitir Magnús.
Hún heitir Katrín.
Þið heitið Xavier og Magnús.
Við heitum Xavier og Bettina.
ég heit-i
þú heit-ir
hann/hún/það heit-ir
við heit-um
þið heit-ið
þeir/þær/þau heit-a
32. Przykładowe podstawowe zdania
2. She is in the garden. Ona jest w ogrodzie.
3. I am from Reykjavik. Ja jestem z Reykjaviku.
4. She is a dog. Ona jest psem.
5. He is a boy. On jest chłopcem.
6. The boy speaks English well. Chłopiec mówi bardzo dobrze po islandzku.
7. The dog lives in the garden. Pies mieszka w ogrodzie.
8. The man pets the dog. Pan hoduje psa.
9. The child is intelligent. Dziecko jest inteligentne.
10. The dog is sick. Pies jest chory.
11. A sick dog is not happy. Chory pies nie jest szczęśliwy.
12. The boy and the man are from Reykjavik. Chłopiec i pan są z Reykjaviku.
13. She is never sick. Ona nigdy nie jest chora.
1. Han talar ensku.
2. Hún er í garðinum.
3. Ég er frá Reykjavík
4. Hún er hundur.
5. Han er drengur.
6. Drengurinn talar ensku vel.
7. Hundurinn býr í garðinum.
8. Maðurinn klappar hundinum.
9. Drengurinn er skynugur.
10. Hundurinn er veikt.
11. Veikt hundur er ekki glaður
12. Drengurinn og maðurinn eru frá Reykjavík.
13. Hún er aldrei veikt.
og - and - i
ekki - not - nie (dodawane do czasownika)
aldrei - never - nigdy
nýr - new - nowy
vel - well - dobrze
veikt - ill - chory
skynugur - intelligent - inteligentny
glaður - happy - szczęśliwy
ensku - english - angielski
í garðinum - in the garden - w ogrodzie
barn - a child - dziecko
barnið - the childdren - (konkretne) dziecko
gurinn - the boy - (konkretny) chłopiec
drengur - a boy - chłopiec
hundur - a dog - pies
hundurinn - the dog - (konkretny) pies
frá Reykjavík - from Reykjavik (the capital of Iceland) - z Reykjaviku (stolicy Islandii)
maðurinn - the man - (konkretny) mężczyzna
maður - a man - mężczyzna
http://icelandiclanguage.blogspot.com/
piątek, 20 lipca 2007
31. Czasowniki cz. 3
nefna - mention, name - wymienić, wspomnieć
nota - use, apply - użyć, zastosować
opna - open - otwierać
ráða - employ, hire; command, rule, control; advise, suggest - zatrudnić, wynająć, rozkazywać, rządzić, sterować, doradzać, proponować
reka - to drive away, run, expel, dismiss, fire, strike - odpędzić, wypędzić, odprawić
renna - slide - ślizgać (się)
reyna - try - próbować
ræða - discuss - dyskutować
segja - tell, say - mów, powiedz
senda - send, ship, deliver, transmit - wysyła, transmitować, dostarczać
setja - put, place - położyć, umieszczać
sitja - sit - siedzieć
sjá - see, look - widzieć, patrzeć
skilja - understand, divorce, leave - rozumieć, oddzielać, opuszczać
skipta - change, devide
skrifa - write - pisać
skulu - shall, must
snúa - to turn, to face, to translate, to convert
spyrja - ask - pytać
standa - stand - stać
svara - answer - odpowiedzieć
sýna - show, exhibit, give a performance
sækja - retrieve, pick up, get
taka - take - brać, wziąć
tala - tall, speak - mówić
telja - count, think, consider
veita - allow, grant
vera - be - być
verða - become, have to
vilja - want, wish, will
vinna - work, win - pracować, wygrywać
virða - respect - szanować
vita - wiedzieć, znać
þekkja - know, be acquainted with sb, recognize
þurfa - need, require, have to
þykja - be regarded as, feel
ætla - intend
30. Czasowniki cz. 2
gefa - give, present with, hand, pass - dawać, darować, wręczyć, podać
gera - do, make - robić
geta - can, be able to, manage, solve, mention - umieć, być zdolnym do, zarządzać, rozwiązywać
gleyma - forget - zapomnieć
grípa - catch, grip - złapać, uchwycić
hafa - have, hold, keep - mieć, posiadać
halda - think, hold - myśleć, trzymać
hefja - 1.begin, 2.raise, 3. lift - 1.zapoczątkować, 2.podnieść, 3. podnieść
heyra - hear - słyszeć
hlaupa -run - uciekać, biec
hljóta - to get, to receive, must, have to - uzyskać, musieć
hlæja - laugh - śmiać (się)
horfa - watch, look at - obserwować, patrzeć
hugsa - think, believe, guess - myśleć, wierzyć, przypuszczać, zgadywać
hverfa - disappear, vanish - zniknąć, przepaść
hætta - stop/quit, cancel - zatrzymać, wychodzić, alulować
kalla - shout, call (not phone) - krzyczeć, wołać
kaupa - buy - kupić
kenna - teach - uczyć (kogoś)
koma - come, arrive, get - przyjść, przybyć, dotrzeć
kunna - know - wiedzieć, znać
lata - put, let - położyć, zostawić
leggja - put, lay, take a nap, park (a car) - położyć, leżeć, zaparkować
leiða - lead, take by hand - dowodzić, wziąć w swoje ręce
leita - search, look for - szukać
lesa - read - czytać
lifa - live, exist - żyć, istnieć
liggja - lie, be located, lead - być ulokowanym, znajdować się
líða - pass; feel; endure, suffer, tolerate - mijać; czuć; znosić, tolerować
líta - patrzeć
ljúka -complete, finish - ukończyć
lýsa -to light, to illuminate, to describe - wyjaśniać, opisywać
læra - learn, study - uczyć (się), studiować
mega - be allowed, can - być zdolnym do..., potrafić
minna - remind - przypominać
muna - remember - pamiętać
munu - will, intend - chcieć, zamierzać
29. Czasowniki cz. 1
bera - carry - nieść
biðja - ask, pray, request - prosić, błagać, żądać
birta - show, reveal, publish, appear - uwidaczniać, ujawniać, publikować, ukazywać
bíða - wait - czekać
bjóða - offer, invite, ask - oferować, proponować, zapraszać
bregða - fail, let someone down - zawieść, zostawić
breyta - change, alter, modify - zmieniać, modyfikować
brosa - smile - uśmiechać (się)
búa - live, reside, dress - żyć, zamieszkiwać
byrja - begin, start - zaczynać, startować
bæta - add - dodać
detta - fall, fall down, drop - spadać, opadać
draga - pull, draw - ciągnąć, szarpać
eiga - 1.own, possesss, 2.have, 3.have to - 1.posiadać, 2.mieć, 3. musieć
falla - fail, fall - upaść, zawieść
fara - go, leave - iść, opuścić
fá - get, be allowed to - dostać, mieć pozwolenie na...
fela - hide, conceal; give,assign - ukryć, dawać, przeznaczyć
finna - find - znaleźć
flytja - 1.move, transport, carry, 2.move, change address - 1.ruszać, transportować, przenosić, 2.ruszać, zmieniać adres
fylgja - 1.guide, accompany, take, 2.support, follow - 1.przewodzić, towarzyszyć 2.poprzeć, pójść za
færa - move, bring/give - przenieść, przynosić, dawać
26. Podawanie liczb i dat
fyrsti annar þriðji fjórði fimmti
6th, 7th, 8th, 9th, 10th
sjötti sjöundi áttundi níundi tíundi
11th, 12th, 13th, 14th, 15th
ellefti tólfti þrettándi fjórtándi fimmtándi
16th, 17th, 18th, 19th, 20th
sextándi sautjándi átjándi nítjándi tuttugasti
21st, 30th, 31st
tuttugasti og fyrsti/ þrítugasti/ þrítugasti og fyrsti
50th 100th 1,000th
fimmtugasti hundraðasti þusundasti
1998 - nítján hundruð níutíu og átta
2003 - tvö þusund og þrír
raz/ dwukrotnie (podwójnie)/ trzy razy
einu sinni/ tvisvar/ þrisvar
(liczby, miesiące, dni i pory roku we wcześniejszych notatkach)
25. Godziny: zdania
Hvað er klukkan?
Maybe later - Może później
Kannski seinna
Today - Dzisiaj
Í dag
Yesterday - Wczoraj
Í gær
Last week - W ostatnim tygodniu
Í síðustu viku
Next week - W przyszłym tygodniu
Í næstu viku
The day before yesterday - Przedwczoraj
Í fyrradag
Two years later - Dwa lata później
Tveimur árum síðar
It just takes time
Það tekur bara tíma
In the afternoon - Popołudniu
Eftir hádegi
Just a minute - Chwileczkę (proszę zaczekać)
Bíddu aðeins
In two days - W dwa dni
Eftir tvo daga
All day long - Cały dzień
Allan daginn
Last year - W ostatnim roku (rok temu)
Í fyrra
It´s one o´clock - Jest pierwsza godzina
Klukkan er eitt
It is quarter to - Jest kwadrans do...
Klukkan er korter í
It is five past one - Jest pięć po pierszwej
Hún er fimm mínútur yfir eitt
It is half past seven - Jest wpół do ósmej (pół godziny po siódmej)
Hún er hálf átta
It is ten to ten - Jest za dziesięć dziesiąta
Hún er tíu mínútur í tíu
Three hours - Trzy godziny
Þrjár klukkustundir
Tommorrow morning - Jutro rano
Í fyrramálið
Tommorrow evening - Jutro wieczorem
Annað kvöld
On Mondays/On Tuesdays/On Wednesdays - W poniedziałki/wtorki/środy
Á mánudögum/Á Þriðjudögum/Á Miðvikudögum
For two weeks - Na dwa tygodnie
Í hálfan mánuð
Around the clock
Allan sólarhringinn
Three times a week - Trzy razy w tygodniu
Þrisvar í viku
Every year - Każdego roku
Á hverju ári
Ten years ago - Trzy lata temu
Fyrir tíu árum
Once upon a time - Dawno temu
Einu sinni
I waited three days
Ég beið í þrjá daga
Only on some days - Tylko w niektóre dni
Aðeins í nokkra daga
Better late than never - Lepiej późno niż nigdy
Betra seint en aldrei
We have all night - Mamy całą noc
Við höfum alla nóttina
At what time? - O której godzinie?
Klukkan hvað?
24. Godziny
7.13 - 7:13, þrettán mínútur yfir sjö
3.15 - 3:15, Fimmtán mínútur yfir þrjú
3.15 - 3:15, Kortér yfir þrjú
11.30 - 11:30, Hálf tólf
1.45 - 1:45, ??
1.45 - 1:45, Kortér í tvö
23. Proszę, przepraszam, dziękuję
czwartek, 19 lipca 2007
20. Wczoraj, dzisiaj, jutro
19. Imiona islandzkie
ÁSDÍS f pochodzi od staronorweskiego áss "bóg" i dís "boginii".
AÐALBJÖRG f pochodzi ze staronorweskiego aðal "szlachetny" i björg "pomoc, opieka".
AÐALSTEINN m staronorweskie połączenie aðal "szlachetny" i steinn "kamień".
BALDUR m niemiecka i islandzka forma imienia BALDER.
BJARTUR m islandzka forma imienia Bjartr.
BJÖRK f w języku islandzkim oznacza "brzozę".
BRYNJA f w staronorweskim: "zbroja".
EIRÍKUR m islandzka forma imienia Eiríkr.
EYDÍS f ze staronorweskiego ey "wyspa" i dís "boginii".
EYSTEINN m ze staronorweskich ey "wyspa" i steinn "kamień".
EYVINDUR m Islandzka forma imienia Eyvindr.
FRÍÐA f ze staronorweskiego fríðr "piękny".
FRIÐRIK m islandzka forma imienia Frederick.
FRIÐRIKA f islandzka forma imienia Frederica.
GUÐLAUG f ze staronorweskiego guð "bóg" i "laug" - prawdopodobnie "zaręczona kobieta".
GUÐRÚN f islandzka forma imienia Gudrun.
HÁKAN m od staronorweskiego HÅkon.
HALLBJÖRN m ze staronorweskiego: hallr "skała" i björn "niedźwiedź".
HALLDÓR m islandzka forma imienia Haldor.
HALLDÓRA f żeńska odmiana imienia Haldor.
HANNA f wyraz pokrewny do Hannah.
HARALDUR m islandzkie, pokrewne z Harold.
HILDUR f staronorweskie hildr znaczące "bitwa".
HINRIK m imię pochodzące od Henry.
HJÖRDÍS f oznacza "miecz boginii", ze staronorweskiego hjörr "miecz" i dís "boginii".
HJÖRTUR m oznacza"jeleń" w języku islandzkim.
HRAFN m oznacza "kruk" w staronorweskim.
JÓHANN m islandza forma imienia John.
JÓHANNA f żeńska forma imienia John.
JÓHANNES m islandzka forma imienia John.
JÓN m islandzka forma imienia John.
JÓNA f żeńska forma imienia John.
JÓNAS m islandzka forma imienia Jonah.
JÓNATAN m od Jonathan.
KRISTJÁN m odpowiednik imienia Christian.
KRISTJANA f od Christina.
LÁRA f od Laura.
LÁRUS m od Laurence.
LILJA f spokrewnione z Lily.
LÚÐVÍK m islandzka forma imienia Ludwig.
MÆJA f islandzka forma imienia Maja.
MARGRÉT f od Margaret.
MARIA f & m pochodne od Mary.
ÓLAFUR m islandzka forma imienia Olaf.
ÓSKAR m od imienia Oskar.
PÁLA f od Paul.
PÁLL m forma od Paul.
PÉTUR m od Peter.
RAGNHEIÐUR f staronorweskie imię Ragnheiðr, któro znaczy "jasna rada" od regin "rada" i heiðr "jasność".
RAGNHILDUR f od imienia Ragnhild.
SIGRÚN f staronorweskie sigr "zwycięstwo" i rún "sekret"
SINDRI m prawdopodobnie "mały" albo inaczej "zaiskrzenie" w staronorweskim.
SNORRI m od staronorweskiego snerra "atak".
SVANA f Krótsza forma od Svanhildur.
SVANHILDUR f od Svanhild.
ÞÓR m staronorweska krótsza forma z cząstką Þór (która nawiązuje do boga Thora).
ÞÓRDÍS f znaczy "bogini Thora" od imienia Þórr (Thor) połączonego z dís "boginii".
ÞÓRIR m znaczy "uprawnienie Thora" od Þórr (Thor) z verr "warrior".
TRYGGVI m forma od Trygve.
UNNUR f znaczy "fala" w języku islandzkim.
VALDÍS f staronorweskie valr "śmierć" i dís "boginii".
VIGDÍS f straonorweskie vig "wojna" i dís "boginii".
VILHJÁLMUR m forma imienia William.
http://www.behindthename.com/nmc/ice.php : źródło
http://www.halfdan.is/vestur/nofn.htm : więcej imion
poniedziałek, 9 lipca 2007
17. Powitania, pożegnania, uprzejmości
Velkominn til Íslands
Good morning - Dzień dobry
Góðan daginn/Góðan dag
Good evening (formal) - Dobry wieczór (formalnie)
Gott kvöld
Good evening (informal) - Dobry wieczór (nieformalnie)
Góða kvöldið
Good night - Dobranoc
Góða nótt
Merry Christmas - Wesołych świąt Bożego Narodzenia
Gleðileg jól
Happy New Year - Szczęśliwego Nowego Roku
Gleðilegt nýtt ár
Happy Easter - Wesołych Świąt Wielkanocnych
Gleðilega páska
Happy celebration - Szczęśliwego świętowania (?)
Gleðilega hátíð
Happy Birthday - Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin
Til hamingju með afmælið
Have a good day - Miłego dnia
Hafðu það gott
How do you do? (male/female) - Jak się masz?
Komdu sæll/Komdu sæl
Hi (male/female) - Hej
Sæll/Sæl
Hi(male/female) - Hej
Blessaður/Blessuð
Hello (male/female) - Cześć
Sæll og blessaður/Sæl og blessuð
How are you? - Jak się masz?
Hvað segir þú?/Hvernig hefur þú það?
How´s it going? - Jak leci?
Hvernig gengur?
Fine - Dobrze
Allt gott/Allt fínt/Allt ágætt/Bara fínt
Do please come in
Gjörðu svo vel og gakktu í bæinn
Thanks for the day - Dziękuję za dzień
Takk fyrir daginn
Thanks for the evening - Dziękuję za wieczór
Takk fyrir kvöldið
Thanks for the chat - Dziękuję za pogawędkę
Takk fyrir spjallið
Thanks for the entertainment - Dzięki za zabawę
Takk fyrir skemmtunina
Goodbye (informal) - Do zobaczenia (nieformalnie)
Bless bless
Goodbye (male/female) - Do zobaczenia (formalnie)
Vertu blessaður/Vertu bless
Good bye for now - Narazie
Bless á meðan
Thanks for coming - Dzięki że przyszedłeś
Takk fyrir komuna
Thanks for inviting me - Dzięki za odwiedziny
Takk fyrir mig
See you/See you later - Do zobaczenia / Do zobaczenia później
Við sjáumst/Sjáumst síðar
Good luck - Powodzenia
Gangi þér vel
Have a good time - Miłej zabawy, miłego spędzenia czasu
Góða skemmtun
May it be of good to you (mealtimes) - Smacznego
Verði þér að góðu
Thanks for the last time - Dzięki za ostatni czas
Takk fyrir síðast
Likewise/you too - Wzajemnie
Sömuleiðis
16. Sigur Rós - 1
bakvið skýjaból vaknar
sól úr dvala
svalar sér við kalda dropa regnsins
leikur sér við heita loga eldsins
býr til
regnboga
nadmorskie słońce
zza statku chmur
słońce budzi się z letargu
odświeża się maleńkimi kroplami tęczy
bryka z gorącymi płomieniami ognia
tworzy
tęczę
/Sigur Rós/
15. Liczby 100-1000000
200- tvö hundruđ
300- ţrjú hundruđ
400- fjögur hundruđ
500- fimm hundruđ
600- sex hundruđ
700- sjö hundruđ
800- átta hundruđ
900- níu hundruđ
eitt hundrađ og tveir (102)
fjögur hundruđ sextíu og sjö (467)
fimm hundruđ og ţrettán (513)
níu hundruđ níutíu og níu (999)
Najpierw podajemy setki,
później dziesiątki,
wyraz "og" łączący dziesiątki z jednościami,
a na końcu jedności.
1000- eitt ţúsund
2000- tvö ţúsund
3000- ţrjú ţúsund
4000- fjögur ţúsund
5000- fimm ţúsund
6000- sex ţúsund
7000- sjö ţúsund
8000- átta ţúsund
9000- níu ţúsund
eitt ţúsund eitt hundrađ og ţrettán (1113)
tvö ţúsund sex hundruđ níutíu og fimm (2695)
ţrjú ţúsund og átta (3008)
fimm ţúsund ţrjátíu og einn (5031)
Najpierw tysiące,
później setki,
dziesiątki,
łącznik "og",
jedności.
100
1000
1000000
14. Liczby 10-90
11. Nazwy gramatyczne
Przymiotnik: Lýsingarorð
Zaimek: Fornafn
Liczebnik: Tölustafur
Czasownik: Sögn
Liczba pojedyncza: Eintala
Liczba mnoga: Fleirtala
Rodzaj: Kyn
Męski: karlkyn (kk)
Żeński: kvenkyn
Nijaki: hvorugkyn (hk)
Mianownik: nefnifall (nf)
Dopełniacz: eignarfall (ef)
Biernik: þolfall (þf)
Celownik: þágufall (þgf)
Nieokreślony, ogólny: án greinis
Konkretny (z 'the'): með greini
Te nazwy będą potrzebne do korzystania z internetowych słowników...
10. Dni tygodnia
wtorek -þriðjudagur [þriðjudagur] (no kk)
środa -miðvikudagur [miðwikudagur] (no kk)
piątek -föstudagur [föstudagur] (no kk)
sobota -laugardagur [löjgardagur] (no kk)
niedziela -sunnudagur [sunnudagur] (no kk)
9. Miesiące
luty -febrúar [februar] (no kk)
marzec -mars [marsz] (no kk)
kwiecień -apríl [april] (no kk)
maj -maí [maj] (no kk)
czerwiec -júní [juni] (no kk)
lipiec -júlí [juli] (no kk)
sierpień -ágúst [august] (no kk)
wrzesień -september [semptember] (no kk)
październik -október [oktouber] (no kk)
listopad -nóvember [nouwember] (no kk)
grudzień -desember [desember] (no kk)
8. Łamańce językowe
Jako ciekawostkę dorzucam dzisiaj łamańce językowe:
KLIK
7. Zaimki wskazujące
Zaimki wskazujące "Ten" i "Tamten" mają własną odmianę:
Sá (tamten) - wskazuje na objekty znajdujące się w pewnym sensie w oddaleniu od mówiącego.
Męski, Pojedyncza (M B C D) sá, þann, þeim, þess
Męski, Mnoga (M B C D) þeir, þá, þeim, þeirra
Żeński sú, þá, þeirri, þeirrar
þær, þær, þeim, þeirra
Nijaka það, það, því, þess
þau, þau, þeim, þeirra
Þessi (ten)
Męski þessi, þenna/n, þessum, þessa
þessir, þessa, þessum, þessara
Żeński þessi, þessa, þessari, þessarar
þessar, þessar, þessum, þessara
Nijaki þetta, þetta, þessu, þessa
þessi, þessi, þessum, þessara
Skonstruowane są jak w Angielskim.
Tamten koń jest czarny. Sá hestur er svartur.
Ten jest mój dobry przyjaciel. ţessi er góđur vinur minn.
W języku polskim nie brzmi to dobrze, bo Islandzki jest już bardziej podobny do angielskiego.
Po angielsku to byłoby:
That horse is black.
This is my good friend.
6. Zaimki dzierżawcze
Bíllinn minn. → Mój samochód.
Húsið mitt. → Mój dom.
Taska mín. → Moja torba.
Tak jest z zaimkami dzierżawczymi dla pierwszej, drugiej i trzeciej osoby liczby pojedynczej. Liczba mnoga nie ma własnych zaimków dzierżawczych, lecz korzysta z formy dopełniacza zaimka osobowego. Dla pierwszej osoby liczby mnogiej jest to zatem okkar, dla drugiej - ykkar, a dla trzeciej - þeirra. Te nie ulegają już deklinacji. Istnieje także nieco archaiczna forma zaimka dzierżawczego dla pierwszej osoby liczby mnogiej, stosowana zazwyczaj w tekstach o podniosłym, poetyckim charakterze.
"Gef oss í dag vort daglegt brauð..." → "I chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj..."
MINN - MÓJ
ÞINN - TWÓJ, WASZ
SINN - JEGO, JEJ, TEGO, ICH
(taka sama odmiana, inna jest tylko pierwsza literka)
Liczba pojedyncza:
---Rodzaj męski:
M minn
B minn
C mínum
D míns
---Rodzaj żeński:
M mín
B mína
C minni
D minnar
---Rodzaj nijaki:
M mitt
B mitt
C mínu
D míns
Liczba mnoga:
---Rodzaj żeński:
M mínir
B mína
C mínum
D mínna
---Rodzaj męski:
M mínar
B mínar
C mínum
D mínna
---Rodzaj nijaki:
M mín
B mín
C mínum
D mínna
VOR - NASZ
Liczba pojedyncza:
---Rodzaj męski:
M vor
B vorn
C vorum
D vors
---Rodzaj żeński:
M vor
B vora
C vorri
D vorrar
---Rodzaj nijaki:
M vort
B vort
C voru
D vors
Liczba mnoga:
---Rodzaj męski:
M vorir
B vora
C vorum
D vorra
---Rodzaj żeński:
M vorar
B vorar
C vorum
D vorra
---Rodzaj nijaki:
M vor
B vor
C vorum
D vorra
Celownik i Dopełniacz w l. mn w każdym rodzaju są takie same w końcówkach.
W języku islandzkim zaimki przymiotne dzierżawcze stawiane są PO rzeczowniku, zupełnie inaczej niż w angielskim, polskim i innych językach. I tak oto:
Ja kocham moje dzieci! Ég elska börn mín.
To jest mój przyjaciel. Þessi er vinur minn.
Tutaj jest nasz samochód! Hér er bíllinn okkar!
Tam jest nasz dom. Það er húsið hans.
Jeżeli używasz rzeczownika i nie jest on osobą, wtedy poprawnie określony zaimek musi być przymocowany do rzeczownika z zaimkiem dzierżawczym. Ale jeśli rzeczownik jest osobą, wtedy nie dołącza się do rzeczownikatego zaimka. Islandzka gramatyka jest pełna wyjątków.
I tak oto:
Moja farma. Bærinn minn.
Mój pies. Hundurinn minn.
Moje pieniądze. Peningarnir mínir.
Ale nigdy…
Moja matka. Móðirin mín... powinno być - móðir mín
Twój przyjaciel. Vinurinn þinn... vinur þinn
Jego brat. Bróðirinn hans... bróðir hans
Teraz trochę o “sinn” (jego, jej, tego, ich)…
Więc: zaimki osobowe w dopełniaczu to:
hans, hennar, þess, þeirra, okkar
(i te formy są dla wszystkich przypadków i liczb)
Więc czasem używa się "sinn" a czasem "hans", "hennar" itd.
To trudne i nawet Islandczycy się w tym gubią...
Hann talar við vin sinn. On rozmawia ze swoim własnym przyjacielem.
(sinn gdy chodzi o jego własnego przyjaciela)
Þetta er bróðir hans. To jest jego brat.
(hans gdy chodzi o czyjąś własność)
Ólafur talar við vin sinn. Ólafur rozmawia ze swoim własnym przyjacielem.
Ólafur talar við vin hans. Ólafur rozmawia z jego przyjacielem.
5. Zaimki osobowe
Fornafn (fn) - Zaimek
ég - ja (M ég, B mig, C mér, D mín)
þú - ty (M þú, B þig, C þér, D þín)
hann - on (M hann, B hann, C honum, D hans)
hún - ona (M hún, B hana, C henni, D hennar)
það - ono (M það, B það, C því, D þess)
við - my (M við, B okkur (oss), C okkur (oss), D okkar (vor))
þið - wy (M þið, B ykkur, C ykkur, D ykkar)
(forma grzecznościowa: M þér, B yður, C yður, D yðar)
þeir - oni (M þeir, B þá, C þeim, D þeirra)
þær - one (M þær, B þær, C þeim, D þeirra)
þau - one (r. nijaki) (M þau, B þau, C þeim, D þeirra)
Forma grzecznościowa þér odpowiada polskiemu 'pan/pani'.
Hann, hún i það są wykorzystywane inaczej niż w języku angielskim.
Np. To jest róża i ona jest czerwona.
Þessi er rós og hún er rauð.
4. Przypadki
Mianownik: Nefnifall (is: nf) (ang: N)
Biernik: Þolfall (is: þf) (ang: A)
3. Wymowa
a- a, przed "ng"- "ou"
á - wymawiane jak 'au'
é - wymawiane jak 'je'
í oraz ý- wymawiane jak długie 'i'
i oraz y - wymawiane jak 'y'
ó - wymawiane jak 'ou'
ú - wymawiane jak dłuższe 'u'
u - wymowa zbliżona między 'u' a 'i' (usta jak do 'u' a wymawiamy 'i'), jak w angielskim 'cute'
SPÓŁGŁOSKI:
ð - wymowa zbliżona między 'd' a 'w' (dźwięcznie; usta jak do 'd' a wymawiamy 'w'), jak w angielskim "the"
þ - wymowa zbliżona między 't' a 'f' (bezdźwięcznie; usta jak do 't' a wymawiamy 'f'), jak w angielskim "cathedral"
æ - wymawiane jak 'aj' (jak angielskie "eye")
ö - wymowa zbliżona między 'u' a 'e' (usta jak do 'u' albo ‘o’ a wymawiamy 'e')
f- w; przed l, n- b; na początku wyrazów f
g- g; przed æ, e, i, y- j
h- h; przed v- k
k- k; przed æ, e, i, y- kj
n- n; przed s często nieme
p- p; przed s, t- f
v- w
ZLEPKI LITEROWE W WYRAZACH:
au - wymowa jak 'öj' (usta jak do 'u' a wymawiamy 'e' + następujące po tym 'j')
ey, ei - wymawiane jak 'ej'
ll - wymawiane jak 'dl'
fn - wymawiane jak 'bn'
fl - wymawiane jak 'bl'
rn - wymawiane jak 'dn'
dh- angielskie "th" dźwięczne (usta jak do d, wymawiamy w)
sk- sk; przed æ, e, i, y- śdź
th- jak angielskie „th” bezdźwięczne (usta do t, wymawiamy f)
JEŻELI:
obok siebie występują dwie literki k, p lub t (kk, pp, tt) to przy wymowie należy dodać przed nimi literkę h (lekko "zduszoną").
Np.:
uppi = "uhppi" (w górze)
átta = "áhtta" (osiem)
nótt = "nóhtt" (noc)
ekki = "ehkki" (nie [nie jako odpowiedź, lecz jako zaprzeczenie dodane do czasownika np. nie ma..., nie jestem... itp])
stökkva = "stöhkkva" (skakać)
http://www.travlang.com/languages/icelandic/Icelandic.pronounce.html
2. Alfabet
składa się z 32 liter.
Litera - Nazwa islandzka
A a - a
Á á - á
B b - bé
D d - dé
Ð ð - eð
E e - e
É é - é
F f - eff
G g - gé
H h - há
I i - i
Í í - í
J j - joð
K k - ká
L l - ell
M m - emm
N n - enn
O o - o
Ó ó - ó
P p - pé
R r - err
S s - ess
T t - té
U u - u
Ú ú - ú
V v - vaff
X x - ex
Y y - ufsilon y
Ý ý - ufsilon ý´
Þ þ - þorn ( zapisywane też jako Ţ ţ )
Æ æ - æ ( zapisywane też jako Ć ć )
Ö ö - ö
W alfabecie islandzkim nie występują litery C, Q, W i Z
Pojawiają się jednak czasami w wyrazach obcego pochodzenia.
Litera Þ pochodzi od runy o tej samej nazwie.
Jeśli chcemy podać wyrazy alfabetycznie
to np. te zaczynające się od -i będą przed tymi, które zaczynają się na -í
1. Akcent
W dłuższych wyrazach (złożonych) pojawia się dodatkowo akcent poboczny.